Czy chleb jest zdrowy?
Czy chleb jest zdrowy, czy warto jeść i czy chleb tuczy? – to zestaw trzech najpopularniejszych pytań dotyczących chleba, które co jakiś czas zadają mi czytelnicy w mailach i komentarzach. O wartościach odżywczych chleba, jego roli w codziennej diecie, historii oraz o tym, czy warto jeść chleb powstało już nie jedno opracowanie naukowe. Dziesiątki artykułów w prasie, książkach i magazynach poruszają kwestię chleba, ale nadal krąży wiele mitów o pieczywie, wiele niejasności i rodzących się u czytelników pytań. Dzisiaj postaram się odpowiedzieć na te najważniejsze, czyli: czy chleb jest zdrowy, czy warto jeść chleb i czy chleb tuczy.
Trochę historii …
Chleb spożywany jest przez ludzi od wielu tysięcy lat. To pierwotny produkt spożywczy, który towarzyszył człowiekowi od około 10.000 lat. Chleb na przestrzeni tysięcy lat zmieniał się, tak jak ludzie, ich poziom wiedzy, umiejętności i styl oraz sposób codziennego życia. Chleb towarzyszył nam od zawsze, jakby rósł z człowiekiem i rozwijał się. Siłą rzeczy skład chleba również ulegał zmianie, tak jak zmianie ulegały uprawy, dostępność zbóż i innych roślin oraz zasobność. Sposób pieczenia, przygotowywania, pozyskiwania surowca oraz smak na przestrzeni czasu zmieniał się i wzbogacał. Najpierw z roztartych ziaren i wody smażone były chleby na kształt placków. Nie było w nich znanych nam drożdży czy zakwasu. Były to proste wypieki na kształt naszych podpłomyków. Chleb przeszedł długą drogę i wielką zmianę. W ciągu wieków pojawiły się tysiące gatunków pieczywa. Proces wyrobu chleba ulegał mechanizacji tak samo, jak sam sposób wypieku. Pierwsze chleby wypiekane były na rozgrzanych kamieniach lub w popiele. Potem pojawiły się piece ziemne, piece kopulaste, następnie piece murowane aż do obecnych piecy elektrycznych i gazowych. Prostą mąkę żytnią i pszenną wzbogaciły ziarna, zakwas, drożdże, otręby, zioła, nabiał, olej oraz przeróżne zboża i trawy. Chleb stał się produktem zdrowym, pożywnym i co ważne pysznym!
Czy chleb jest zdrowy? TAK, jest zdrowy, powiedzmy to raz a dobrze! A dlaczego? – a właśnie dlatego:
1. Chleb to energia dla ciała i mózgu! Chleb to skarbnica węglowodanów stanowiących podstawę piramidy żywieniowej! To właśnie urozmaicone produkty zbożowe powinny stanowić bazę codziennego, zdrowego menu! Węglowodany to pokarm dla mózgu, ponieważ właśnie z węglowodanów najłatwiej pozyskiwana jest energia! Mimo, że mózg stanowi tylko 2% masy ludzkiego ciała to pochłania aż do 40% węglowodanów spożywanych z pożywieniem i 20% pochłanianego tlenu przez płuca. Co ważne, przyjmuje się, że aż 60% potrzebnej człowiekowi do prawidłowego funkcjonowania energii powinno pochodzi z węglowodanów! Do odżywiania komórek nerwowych w tym właśnie mózgu najlepsze są węglowodany złożone, takie jak skrobia. A właśnie ze skrobi w dużej mierze składa się chleb! To właśnie skrobia jest asymilowana i rozkładana w przewodzie pokarmowym do formy glukozy, która zasila nieprzerwanie mózg. Dlatego na czczo procesy myślenia przebiegają trudniej. Ponadto witaminy i aminokwasy zawarte w chlebie wpływają na wydalanie amoniaku powstającego w procesie myślenia, co usprawnia pracę mózgu. Chleb zawiera w swoim składzie nawet od 40-70% węglowodanów. Pieczywo białe jest bogatsze w węglowodany niż pieczywo razowe. Węglowodany pełnią funkcje zapasowe, transportowe, budulcowe i odżywcze. Bez nich żaden organizm nie może prawidłowo funkcjonować!
2. Chleb to skarbnica błonnika i zdrowie jelit. Jak wiadomo, w jelitach kryje się sekret długowieczności! Błonnik wpływa na całą pracę przewodu pokarmowego, w szczególności jelita cienkiego i grubego. Pełni ważną rolę w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym takim jak otyłość, cukrzyca, nowotwory. Nie ma zdrowej diety bez odpowiedniej ilości błonnika! Dodatkowo dzięki licznym substancjom smakowo – zapachowym przyczynia się do powstawania odpowiedniej ilości śliny i soków trawiennych w przewodzie pokarmowym. Co za tym idzie, chleb przyczynia się za sprawą błonnika i substancji zapachowych do sprawnego funkcjonowania całego przewodu pokarmowego.
3. Chleb daje wiele możliwości urozmaicenia codziennej diety. W sklepach dostępne są dziesiątki gatunków pieczywa. Można wybierać pomiędzy pieczywem pełnoziarnistym, białym, żytnim, orkiszowym i z mieszanych mąk, z ziarnami, bezglutenowym i smakowym. Poza tym patrząc na technologię produkcji można wybierać chleb wyrastający na drożdżach, na zakwasie i drożdżach oraz na samym zakwasie. Każdy może dopasować pieczywo do siebie, swoich potrzeb smakowych, energetycznych i zdrowotnych!
4. Chleb zawiera aminokwasy, witaminy, minerały i substancje odżywcze. W chlebie znajdują się witaminy z grupy B w tym B1, B2, niacyna, witamina E, oraz inne potrzebne do prawidłowej przemiany materii w organizmie. Chleb potrafi zaspokoić nawet 30% dziennego zapotrzebowania na miedź, cynk i żelazo. Więcej tych składników mineralnych znajduje się w pieczywie ciemnym pełnoziarnistym niż w pieczywie jasnym. Znajdziecie w nim potas, sód, wapń, fosfor, oraz substancje pochodzenia roślinnego, tak zwane fitaminy.
5. Chleb zawiera białko. Ta informacja jest często pomijana a nawet bagatelizowana. Białko jest podstawowym składnikiem budulcowym tkanek ustrojowych, czyli organizmu, to wie każdy! Co ważne ma to znaczenie również w odniesieniu do chleba, ponieważ same zboża zwierają w składzie łatwo przyswajalne białko. Dodatkowo, w procesie przygotowania pieczywa jest ono często wzbogacane białkiem mlecznym lub serwatkowym. Dzięki takim zabiegom chleb staje się bardzo dobrym źródłem białka! Najlepiej przyswajalne jest białko owsiane, żytnie, kukurydziane i pszenne. Mimo, że chleb pszenny zawiera w swoim składzie więcej białka, to białko z chleba żytniego łatwiej jest przyswajalne przez człowieka. Przeciętnie chleb zawiera od 4 do 10-15% białka, co z kolei pozwala zaspokoić nawet do 20-35% codziennego zapotrzebowania przeciętnego człowieka na białko!
6. Chleb pozytywnie wypływa na odchudzanie i utrzymanie wagi! Tu kłania się ponownie błonnik i węglowodany. Sam chleb nie tuczy, tuczy majonez, ser i tłuste pasty kanapkowe, które dodawane są w trakcie przygotowywania kanapek. Tuczy też cukier z dżemów, marmolad i miodu! To na nie trzeba uważać! Chleb daje długie uczucie sytości, zmniejsza ochotę na spożywanie tłuszczu oraz zmniejsza uczucie głodu. To dzięki niemu mniej podjada się pomiędzy posiłkami, a tym samym pieczywo wspomaga odchudzanie i utrzymanie prawidłowej masy ciała.
7. Chleb wzbogacony ziarnami pozwala uzupełnić codzienną dietę w kwasy tłuszczowe oraz minerały. Orzechy, otręby, ziarna w tym siemię lniane i błonnik poprawiają pasaż jelitowy, co ma wpływ na zdrowie jelit, poziom cukru oraz utrzymanie wagi. Nienasycone kwasy tłuszczone (NNKT) odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu każdego organizmu.
8. Chleb to prosty, zdrowy i ważny element zbilansowanego posiłku. Nawet dziecko potrafi zrobić sobie kanapkę, student zje szybko w biegu, a rodzic zabierze ze sobą do pracy. Wystarczy dobry, ulubiony chleb i zdrowa pasta na wierzch, warzywa i owoc. Zbilansowany posiłek gotowy w kilka chwil!
Jaki chleb wybierać:
Pełnoziarnisty chleb wolno uwalnia energię. Ma pozytywne działanie na całą gospodarkę insulinową człowieka, co przyczynia się do kontroli poziomu cukru, głodu, a co za tym idzie wagi i zdrowia! Polecany jest osobom chorym na cukrzycę, odchudzającym się i z za wysokim poziomem cholesterolu.
Chleb jasny na zakwasie i drożdżach gwałtownie i szybko dostarcza energii, gdy jest ona bardzo potrzebna! Ponadto jest lżej strawny i polecany osobom z problemami żołądkowymi.
Chleb na zakwasie ma korzystne działanie na florę przewodu pokarmowego. Chleby na zakwasie pomagają odbudować korzystną florę bakteryjną przewodu pokarmowego człowieka. Mają niższy indeks glikemiczny, niż chleby na drożdżach. Utrzymują długo świeżość, nawet do 10 dni dzięki naturalnej konserwacji!
Chleby oraz bułki na drożdżach – trzeba przyznać sobie wprost, że są bardzo smaczne, chrupiące, proste do przygotowania, pięknie pachną i bez bułki nie ma dobrego burgera. To proste smakowite pieczywo, począwszy od bułek, chlebów, na pizzy i drożdżówkach kończąc.
Podsumowując pieczywo w codziennej diecie:
• Poprawia pamięć i koncentrację
• Odżywia cały organizm,
• Wzbogaca codzienną dietę w minerały, witaminy i nienasycone kwasy tłuszczowe
• Dostarcza solidnej porcji energii i białka
• Pomaga zachować szczupłą sylwetkę
• Wspomaga odchudzanie
• Wzmacnia organizm
• Reguluje przemianę materii
• Chroni przed nowotworami przewodu pokarmowego
• Syci i przyjemnie gasi uczucie głodu na wiele godzin!
Pieczywo to smak, to zdrowie, to przyjemność jedzenia. Radość dzielenia się, wspólnych chwil przy stole, radość dawania tego, co zdrowe, pyszne i pożywne. Wybieraj chleb mądrze, zgodnie ze swoimi preferencjami!
Więcej o zaletach chleba znajdziecie na www.chlebdobry.pl oraz na facebooku akcji facebook.com/chlebdobry
Smacznego :)
* wpis bierze udział w kampanii edukacyjnej „Chleb dobry”.
Lucyna napisał
Podkiełkowane ziarno zboża podsusza się w hydratorze, mieli i piecze chleb. Wszyscy taki chleb mogą jeść, znajoma mieli suche zianow młynku do kawy:-).Wypiek takiego chleba, bułeczek jest opisany w ,,Zdrowym fermencie”Donny Schwenk. Kobieta wyzbyła sie alergii, jej dzieci również.
Lucyna napisał
Dodam tylko, ze kiełki w ziarenkach powinny być maluśkie, maluśkie , ledwo widoczne..A w moim wieku to i okulary się przydadzą:-). Może Olga upiekłaby taki chlebuś, skoro ma to urządzenie do suszenia i pokazała nam taki wypiek?Nie moge się doczekać.
As napisał
Domowy chleb jest zawsze wskazany ;)
asdfgh napisał
Hm, już mam totalny chaos w głowie. Czyli jeśli chcę schudnąć, mogę jeść białe pieczywo bez obaw, że nabiorę masy (nie mówię o dodatkach, mam na myśli sam chleb)?
Oliwia napisał
Najzdrowszy chleb, to chleb niezjedzony – patrz
chlep napisał
Gdyby chlep był taki wspaniały i zdrowy to nie kosztował by 3zł te za 3zł nie wierzę że są zdrowe i dobre. Może jakieś po 10zł+ to coś tam zdrowego mają
Olga Smile napisał
chlep – trzeba wybierać i czytać skład, to jak przy każdym produkcie, znajdzie się genialny wprost, ten lepszy, dobry przyzwoity i gorszy :)
L.Zawodowiec napisał
Tam znaleźć artykuł o tym, jak węglowodany tuczą (jak można mówić, że chleb nie tuczy?), ich niższości wobec tłuszczów, a następnie może poszperać, które tłuszcze smakować najlepiej i w jakim stosunku do węglowodanów je spożywać. Nie odmawiam zdrowotnych walorów chleba, bo o tym jeszcze nie czytałem, ale zaznaczam, że dwie jego kromki dziennie to wszystko lub dla upartych ogromna większość tego, co nam wystarczy dla schudnięcia, polepszenia wydajności umysłowej (ketony z kwasów tłuszczowych zastępują jako wydajniejsze paliwo glukozę (wydzieleniu tej samej porcji energii towarzyszy mniejsza strata tlenu)) i prawie całkowitego wyeliminowania chęci podjadania między posiłkami.
Koszalin napisał
Super artykuł
B Koszalin napisał
Osobiście staram się ograniczać ilośc pieczywa a przynajmniej wybierać to wysokiej jakości.